Chiêm ngưỡng nét đẹp truyền thống qua bố cục một ngôi nhà truyền thống Síp. Đồng thời cảm nhận rõ hơn về cuộc sống đời thường của người dân nơi đây khi xưa.
Ngày nay còn rất ít ngôi nhà truyền thống Síp còn sót lại bởi chúng đã được thay thế bằng những ngôi nhà hiện đại, thuận lợi hơn cho cuộc sống, ngay cả ở những ngôi làng cổ nổi tiếng như Kakopetria, Fikardou hoặc Pano Panagia.
Bên ngoài ngôi nhà truyền thống Síp
Những ngôi nhà truyền thống thường được xây dựng nhằm mục đích bảo vệ quyền riêng tư của gia chủ hết mức. Các điểm nhấn chung của phong cách thiết kế truyền thống, gồm: Hàng rào đá cao, cổng khóa chặt chẽ, không phô ra mặt tiền, che chắn sân vườn khỏi tầm mắt của những người qua đường.
Để xây dựng ngôi nhà, họ sử dụng đá, gỗ hoặc plinth (gạch phẳng), những đặc điểm kế thừa từ kiến trúc La Mã và Byzantine. Mái nhà được làm bằng gỗ sậy, ô liu, ít khi sử dụng ván gỗ sồi.
Bao quanh ngôi nhà là những bức tường cao bằng đá và chắc chắn. Giữa những bức tường đá là cổng chính dẫn đến một khoảng sân rộng rãi. Khoảng sân này là không gian hoạt động chính của gia đình cùng thú cưng.
Ba mặt sân thường có tường rào bao quanh, mặt thứ tư là nhà ở. Thông thường những ngôi nhà có một hoặc hai tầng. Chúng thẳng và dài dọc theo sân, hoặc có dạng chữ Γ.
Iliakos là điểm nhấn trong thiết kế nhà truyền thống Síp thời ấy. Illiakos có nghĩa là “nơi đầy nắng”. Trong kiến trúc Síp, từ này được sử dụng để chỉ một mái vòm nhỏ trước cửa nhà (một không gian nửa mở được phân cách với sân chính bằng các mái vòm, là nơi trung gian giữa nhà và sân).
Các “iliakos” đơn giản nhất được bố trí như sau: mái nhà của ngôi nhà nhô ra phía trước 2-3 mét, được chống bằng xà gỗ hoặc nếu gia đình nào giàu hơn thì làm vòm bằng đá. Như vậy đã có một không gian mở bảo vệ gia chủ khỏi nắng, mưa.
Iliakos có rất nhiều ứng dụng trong đời sống.
Ở đây, chủ nhà có thể tiếp khách. Không gian bán mở như vậy trở nên phổ biến do khí hậu Síp ấm áp, và cũng vì thường không có chỗ trong nhà để tiếp khách.
Mặt khác, iliakos còn thường được sử dụng như một nơi để nấu ăn, rửa bát. Tại đây, họ đặt một lò nướng truyền thống của người Síp để nướng bánh. Ngoài ra còn có một cái bồn lớn để nhào bột. Gần đó có thể đặt một lò sưởi nhỏ đơn giản làm bằng đá.
Sàn nhà ở những iliakos của gia đình giàu có được lát bằng đá và trang trí bằng những bồn hoa, trong khi ở những nhà nghèo hơn, sàn vẫn làm bằng đất.
Nội thất bên trong ngôi nhà truyền thống
Cửa ra vào và cửa sổ thường hẹp, đi kèm một lỗ nhỏ phía trên cửa ra vào phòng, được tạo ra để thông gió.
Các phòng trong nhà được gọi là makrinari. Thông thường makrinari là một căn phòng hẹp, dài, không thông với các phòng khác. Có thể đi từ phòng này sang phòng khác thông qua iliakos. Những ngôi nhà truyền thống không bao giờ thừa không gian, chúng đều có mục đích rõ ràng phục vụ nhu cầu sinh hoạt của gia đình.
Phòng chính được gọi là dikhoro (không gian đôi), do bao gồm hai phòng đôi, được ngăn cách bằng một mái vòm thay vì bức tường. Dikhoro có chức năng như một phòng khách, phòng ăn và thậm chí là phòng ngủ cho một gia đình đông người ở Síp.
Trong nhà luôn có một phòng tiện ích gọi là jellari, nơi chứa rau, bột, dầu, rượu, ô liu và các sản phẩm khác, các công cụ lao động cũng được đặt ở đây: cày, xẻng, rìu,… Nếu gia đình nuôi thú cưng, phòng tiện ích cũng là nơi đặt chuồng cho chúng.
Nếu ngôi nhà có hai tầng thì vật nuôi có thể sống ở tầng trệt, còn mọi người ở tầng 2. Các thành viên trong gia đình có thể giặt giũ trong một căn phòng riêng gọi là loutro.
Bên cạnh đó, một yếu tố đặc trưng của nội thất truyền thống Síp là kệ bằng thạch cao hoặc bằng gỗ, dài và hẹp.
Kệ được gọi là souvantza. Những chiếc đĩa, ly, tách, bình, bát đĩa bằng đồng đẹp mắt được đặt trên kệ.
Ở hầu hết các ngôi làng, souvantza có màu trắng, nhưng đôi khi được sơn màu sáng hoặc trang trí bằng vữa, tùy theo điều kiện gia đình.
Trong nhà nhất thiết phải có các biểu tượng Chính thống giáo và lư hương bằng kim loại hoặc đất sét, nơi họ đặt than nóng và hương.
Các loại vải có hoa văn bằng lụa có thể được dán trên các bức tường của ngôi nhà. Bời sản xuất lụa ở các làng của Síp rất phổ biến.
Giường trong ngôi nhà của người Síp thường có mái che để bảo vệ khỏi côn trùng. Những chiếc giường kim loại với yếm mạ vàng được coi là minh chứng cho sự giàu có.
>>> Tìm hiểu về kiến trúc quốc gia khác: Alfama – Khu phố cổ trong lòng Lisbon
